Sut achubodd gwaed fywyd Mab ac ysbrydolodd y Tad i roi rhywbeth yn ôl

"Gwylio faint o waed a phlatennau a gafodd fy mab Tom yn ystod ei driniaeth canser a wnaeth i mi sylweddoli bod angen i mi roi rhywbeth yn ôl," cofia'r Tad, Simon, sy'n ymgyrchu ar y Sul y Tadau hwn gyda'i fab i annog mwy o bobl i roi gwaed, platennau, neu fôn-gelloedd.

Yn ddim ond pedwar mis oed, ar Noswyl Nadolig 2000, cafodd Tom Pugh, o Ben-y-bont ar Ogwr, ddiagnosis o Lewcemia Myeloid Acíwt, math prin ac ymosodol o ganser y gwaed. Oherwydd ofnau y byddai ei gyflwr yn gwaethygu, cymerodd y meddygon gamau brys a dechrau cwrs ymosodol o gemotherapi ar Ddydd Nadolig yn Ysbyty Llandochau.

Diolch byth, ar ddiwedd ei ail driniaeth, roedd gollyngdod o ganser Tom ac fe wellodd yn llwyr. Mae Tom bellach yn raddedig 24 oed o Brifysgol Caerdydd ac yn gweithio fel Ymgynghorydd Cynaliadwyedd i gwmni yn Yr Eglwys Newydd.

Wrth gofio ei brofiad, eglura Tom, "Gan fy mod mor ifanc, doeddwn i ddim yn sylweddoli pa mor drawmatig oedd yr amser i'm teulu ond wrth edrych yn ôl nawr, alla i ddim dychmygu pa mor ofnus oedden nhw ar ôl iddyn nhw gael fy niagnosis. Gyda chymorth y GIG a rhoddwyr Gwasanaeth Gwaed Cymru, rwy'n iach ac yn heini, gan wneud y gorau o bob cyfle. Mae arnaf ddyled enfawr o ddiolchgarwch am y caredigrwydd a'r haelioni i bawb a helpodd fi i wella.”

Mae Tom a Simon bellach yn mwynhau bywyd teuluol nodweddiadol ac yn edrych ymlaen at dreulio eu Sul y Tadau diweddaraf gyda'i gilydd dros ginio Sul gyda gweddill eu teulu.

Dywedodd Cyfarwyddwr Gwasanaeth Gwaed Cymru, Alan Prosser, “Mae rhannu straeon fel straeon Tom a Simon yn tynnu sylw at wir werth rhoi gwaed a’r gwahaniaeth y mae’n ei wneud, nid yn unig i’r sawl sy’n derbyn y trallwysiad, ond hefyd i’w teulu. Dydy'r angen am waed byth yn dod i ben fel y gwelodd Tad Tom, Simon, yn uniongyrchol.”

Rhoddodd y driniaeth cemotherapi ollyngdod o’r canser i Tom, ond i rai cleifion canser y gwaed, eu hunig obaith yw cael trawsblaniad bôn-gelloedd.

Parhaodd Alan, “Rydym yn brysur yn recriwtio mwy o bobl rhwng 16 a 30 oed neu 16 i 45 oed os ydyn nhw o gefndir du, Asiaidd, cymysg neu leiafrif ethnig i ymuno â’n cofrestrfa rhoddwyr bôn-gelloedd gwirfoddol. Gallant wneud hyn naill ai drwy ddarparu sampl gwaed ychwanegol wrth roi gwaed neu drwy ofyn am becyn swab a ddanfonir adref drwy ein gwefan.

"Yn anffodus, o ran rhoi bôn-gelloedd, nid yw tri o bob deg claf yma yn y DU yn dod o hyd i rywun addas sydd ei angen arnynt yn daer ac mae'r ystadegyn hwnnw hyd yn oed yn uwch, saith o bob deg, ar gyfer cleifion o gefndir du, Asiaidd, cymysg neu leiafrif ethnig. Rydyn ni eisiau gwella'r siawns hynny."

Gall mwy o bobl nag erioed o'r blaen ymuno â chofrestrfa bôn-gelloedd Gwasanaeth Gwaed Cymru nawr i helpu cleifion i oresgyn canserau gwaed ac anhwylderau gwaed. I gael gwybod mwy neu i drefnu apwyntiad i roi gwaed sy'n achub bywyd, ewch i welshblood.org.uk.